Het land van de Tukkers en…de Tubanti

Loop je de Tankenberg op, dan wandel je ongemerkt het verleden binnen. Als de lucht verhalen kon vertellen, luisterde je op deze magische plek urenlang naar opwindende avonturen. De historie proef je rond het koepeltje op de top. Op deze unieke locatie komen 28 leylijnen – energiebanen – bij elkaar. Veel mensen, ja zelfs nuchtere Tukkers, voelen hier ‘dingen’. Maar misschien heeft het fantastische uitzicht op hun Twentse land daar ook wel mee te maken…

Op de koepel verwijst een spreuk van de Romeinse geschiedschrijver Tacitus naar de verwoesting van een tempel. De Romeinen zouden, ergens in het jaar 14, het heiligdom voor de Germaanse vruchtbaarheidsgodin Tanfana hebben vernield. Als vergelding op de Varusslag in het Teutoburgerwald, waarbij Germaanse stammen als echte noabers de Romeinen versloegen. Kijk de Netflix-serie Barbarians als je meer over dit verhaal wilt weten.

Vrouwen vereerd

Of de tempel van Tanfana echt op de Tankenberg stond, is nog in onderzoek. Zeker is dat de Twentse heuvel altijd een belangrijke rol speelde. Net zoals vrouwen trouwens. De Tubanti vereerden godinnen. Dat vonden de Romeinen met al hun stoere Goden maar vreemd. Voor Tukkers waren emancipatie en gelijkheid toen blijkbaar al heel normaal.

Gastvrij en gemoedelijk

Tacitus beschrijft de Tubanti als een gemoedelijk volkje zolang je van hun grond afblijft. De stamleden trokken er graag op uit, maar keerden altijd weer terug naar hun geliefde land. “Dat zien we nog steeds…”, zegt gebiedsmanager Evelien Meijer van Twente Marketing. “Tukkers, of ze nou wel of niet in de regio wonen, hebben een hechte band met Twente. Ze zijn gastvrij en gemoedelijk, maar kom niet aan hun land en al helemaal niet aan hun vrijheid.”

Stronteigenwijs

Dik kans dus dat de Tubanti van vroeger de Tukkers van tegenwoordig zijn. Willy Berends weet dat eigenlijk wel zeker. Hij laat in zijn boek ‘De Laatste Stam’ de overeenkomsten zien . “Een oeroud volkje waarvan je wel moet gaan houden: ze zijn stronteigenwijs, ze drinken graag een biertje, ze doen geen vlieg kwaad, ze knikken ‘Joa, Joa’ als ze nee bedoelen en kunnen soms heel grappig uit de hoek komen”, beschrijft hij de moderne Tubant. Goed volk dus. Toeristen weten er alles van.

Twentse tradities

Berends benoemt ook Twentse tradities die regelrecht uit het Tubanti-verleden stammen. Nergens in Nederland branden zoveel paasvuren en klinken zoveel midwinterhoorns. En wie een beetje oplet, ziet offerstenen, geheimzinnige teksten, altaarstenen en mystieke plekken die verwijzen naar de geschiedenis van de Tubanti. Om over alle sportverenigingen, straten, clubs en kranten met namen als Tubantia, Tubanters en Tubanten maar te zwijgen.

Link met textielindustrie

En dan is er nog een mogelijke link met de Twentse textielindustrie. Misschien gaven de Tubanti de eerste aanzet tot de bedrijfstak waaraan deze regio zoveel dankt. De stamleden verbouwden vlas en maakten daarmee blijkbaar ook kleding van hoge kwaliteit. In de vorige eeuw dook een vijfhonderd jaar oude jurk op. Die was zo fijn geweven dat zelfs de meest moderne Twentse textielfabriek de stof niet kon namaken. Wellicht gaat de link tussen Tukkers en textiel dus al veel langer terug, dan we tot nu toe vermoedden.

Goed bewaard

Ondanks alle bijzondere verhalen zijn de Tubanti relatief onbekend. “Als echte Tukkers hebben we deze geschiedenis goed bewaard gehouden…”, glimlacht Evelien Meijer. “Maar zelfs in Twente weten veel Tukkers heel weinig van de Tubanti. Best vreemd, want deze historie vormt een belangrijk onderdeel van onze identiteit. Daar mogen we best trots op zijn. Als Twente Marketing gaan we daarom deze verhalen samen met gemeenten, tourist info’s, culturele instanties en ondernemers meer zichtbaar maken. En er valt nog veel te ontdekken: we kennen nog lang niet alle geheimen van dit meeslepende verhaal.”