Spannende geschiedenis
Wollen ondergoed voor iedere Nederlander
- Leestijd 3
- Gelezen 5386 keer
Jansen en Tilanus startten hun textielbedrijf in Vriezenveen in 1869. Het bedrijf verwierf internationaal grote aandacht als hét merk voor natuurlijk wollen ondergoed. Het bedrijf was in zijn bloeitijd van groot economisch belang voor de gemeente. Helaas viel het doek voor Jansen en Tilanus in 1981 als gevolg van te grote internationale concurrentie vanuit lage lonenlanden. Opvallend is dat de merknaam nog steeds voortleeft.
Industrieel erfgoed
De industriële revolutie in de 19e eeuw had grote gevolgen voor het landschap en de samenleving. Het zorgde voor een enorme stijging van de welvaart. In Twente liggen nog vele opvallende monumenten van dit industriële verleden. Bekijk hier het verhaal over Museum Vriezenveen
Hollands linnen
De hoge kwaliteit van Vriezenveense textiel werd zeer gewaardeerd in St. Petersburg in de 18e / 19e eeuw. De Russen noemden het “Hollands linnen”. De firma “De Lange & Jonker” mocht zelfs damast aan de tsarenfamilie leveren. De grootste textielfabrikant in Vriezenveen was echter de firma Jansen & Tilanus. Wicher Jansen startte dit bedrijf in 1850 met 112 weefgetouwen. In 1869 gaf de heer Tilanushet bedrijf een flinke financiële injectie, wat leidde tot de naam ‘Jansen Tilanus’. Het bedrijf groeide uit tot een grote speler met internationale bekendheid. Jansen en Tilanus groeide snel: de sterkerij, scheerderij en spoelerij werden overgenomen en ook werden er verschillende breimachines aangekocht.
Breimachines
Jansen & Tilanus legde zich volledig toe op breitechnieken. De eerste breimachine werd in 1874 overgenomen van de firma ’t Hooft & Co uit Goor. Dit was een plattricot breimachine uit Parijs. Gelijktijdig werd ook de monteur “Boswinkel overgenomen. Zo is de naam Boswinkel in Vriezenveen terechtgekomen. Deze unieke breimachine bevindt zich thans in het Historisch Museum Vriezenveen.
Internationale faam
De productie van hoogwaardig wollen ondergoed maakte Jansen & Tilanus internationaal bekend. Het merk werd een soortnaam voor alle natuur wollen ondergoed. Het bedrijf maakte ook sportkleding: veel Nederlandse sportclubs droegen in de jaren ’70 shirts van dit merk. Het bedrijf was voorts van groot belang voor Twente. In 1926 waren er ruim 1100 werknemers met een eigen ziekenfonds, een pensioenfonds, een spaarfonds, een bibliotheek en een badhuis. Met in 1948 zelfs een polikliniek.
Neergang
In 1958 moest de katoenweverij sluiten – Indonesië weigerde namelijk de import van goederen uit Nederland. De jaren erna zette de neergang steeds verder door. Uiteindelijk viel het doek voor Jansen en Tilanus in 1981. De weverij kon blijven voortbestaan, nu onder de naam Koninklijke Ten Cate. De vroegere glorie van de fabriek wordt in het Historisch Museum mooi belicht.
