Hamalandroute Twente - Achterhoek

Oostendorper Watermolen

Bezoek deze prachtige dubbele waterradmolen aan de Buursebeek, waarvan de geschiedenis begint in 1548. Tot 1600 lag, even stroomafwaarts bij de Veddersbrug, een molen die verwoest werd. In 1633 kreeg Willem Ripperda tot Weldam toestemming de Oostendorper molen te bouwen op de huidige locatie.

Kloppendiek Zwillbrock

Via dit laantje over de ‘kloppendiek’ bereikten in de tijd rond de Tachtigjarige Oorlog de rooms-katholieke gelovigen de kerk in het Zwillbrocker Venn. Het belijden van het Rooms-Katholieke geloof was tientallen jaren lang verboden in de protestantse Nederlanden. “Kloppen” in de naam verwijst naar

het gebruik van destijds. Door te kloppen op de deur waarschuwde men elkaar dat het tijd was om naar de mis te gaan. Dat waarschuwen gebeurde vaak door alleenstaande oudere vrouwen, die ‘klopjes’ werden genoemd.

Grenszicht

Aan de Nederlandse zijde kijkt het Nederlandse café letterlijk uit op de grens, vandaar de naam. De paar woningen aan de andere kant van de weg, tegen de grens aan, vormden vroeger het Nederlandse douanekantoor en een dienstwoning. Enkele tientallen jaren geleden werd een modern gezamenlijk

douanekantoor op Duits grondgebied gebouwd. Met in eerste instantie twee deuren aan beide uiteinden: een voor de Duitse en een voor de Nederlandse controleurs. In latere jaren gingen vaak de elektrisch bedienbare slagbomen niet allebei dicht. Als douanebeambten achter in het kantoortje zaten,

fietsten kinderen zonder paspoort soms heel hard vanaf Grenszicht de grensovergang over. Dit was een kortere weg richting Meddo en Winterswijk: via het Zwillbrocker Venn kon je makkelijker de weg richting Winterswijk bereiken.

Slingeplas

De Slingeplas is een recreatieplas welke is ontstaan uit een zandwinput eind jaren 80. Door een dijk is deze plas gescheiden van de Slinge. Het recreatiegebied is onderdeel van Nationaal Landschap Winterswijk.

Erve Kots Openluchtmuseum

Als je het openluchtmuseum van Erve Kots betreedt, neem je een grote stap terug in de tijd. Hier kun je aan den lijve ondervinden hoe de boer hier woonde en werkte, inclusief vee en familie. Ga mee op een reis naar het verleden en geniet van de verhalen over het vorige leven.

Stadsmuseum Groenlo

In het Stadsmuseum Groenlo staat de 80-jarige oorlog centraal. Deze oorlog heeft een grote invloed gehad op onze vestingstad Grol. Meerdere belegeringen en de daarop volgende versterkingen van de vestingwerken veranderden Grol in één van de sterkste vestingsteden van de 17e eeuwse Nederlanden.

Oude Calixtuskerk

In het jaar 1234 werd de al bestaande kerk opgetrokken in tufsteen. Sinds 1371 werd de kerk verrijkt met een toren. Daarna in de vijftiende eeuw werd de kerk verbouwd tot zoals zij er nu uit ziet. De Romaanse doopvont dateert nog uit de tijd van het tufstenen kerkje van 1234.

Het Kristalmuseum

Ontdek de fascinerende wereld van fossielen, mineralen, kristallen en edelstenen bij Het Kristalmuseum in Borculo.

Openingstijden van 06-07 tot 31-08

Donderdag 10:00 - 17:00 Vrijdag gesloten Zaterdag 10:00 - 17:00 Maandag 10:00 - 17:00 Dinsdag 10:00 - 17:00 Woensdag 10:00 - 17:00 Zondag 10:00 - 17:00

Openingstijden van 01-04 tot 06-07

Maandag gesloten Woensdag 10:00 - 17:00 Donderdag 10:00 - 17:00 Zaterdag 10:00 - 17:00 Dinsdag gesloten Vrijdag gesloten Zondag 10:00 - 17:00

Openingstijden van 01-09 tot 30-09

Maandag gesloten Dinsdag gesloten Woensdag 10:00 - 17:00 Donderdag 10:00 - 17:00 Vrijdag gesloten Zaterdag 10:00 - 17:00 Zondag 10:00 - 17:00 Maandag gesloten Dinsdag gesloten Woensdag 10:00 - 17:00 Donderdag 10:00 - 17:00 Vrijdag gesloten Zaterdag 10:00 - 17:00 Zondag 10:00 - 17:00

Openingstijden van 01-10 tot 01-04

Maandag gesloten Dinsdag gesloten Woensdag gesloten Donderdag gesloten Vrijdag gesloten Zaterdag 10:00 - 17:00 Zondag 10:00 - 17:00 Maandag gesloten Dinsdag gesloten Woensdag gesloten Donderdag gesloten Vrijdag gesloten Zaterdag 10:00 - 17:00 Zondag 10:00 - 17:00

Adres

Burg. Bloemerstraat 1 7271 DA Borculo 0545-272200 info@kristalmuseum.nl

De Olliemölle

De molens behoorden vroeger tot de goederen van de Heerlijkheid van Borculo. Deze twee afzonderlijke watermolens deden dienst als (de kleinste) oliemolen en sinds 1920 in een korenmolen. De andere als koren en pelmolen.

Huis Westerflier

Huis Westerflier maakt deel uit van het Landgoed Nijenhuis en ligt ten westen van Diepenheim. Het is ca. 300 hectare. De buitenplaats Westerflier is een rechthoekig landhuis uit 1729 zonder torens, slechts één bouwhuis en een simpel landschapspark. Het is particulier bezit en niet te bezichtigen.

Kasteel Warmelo

Middeleeuws Kasteel uit 1339 aan de rand van Diepenheim met opengestelde tuinen die absoluut een bezoek waard zijn. In het verleden heeft Prinses Armgard, de moeder van Prins Bernhard, hier gewoond.

Topkunstenaars uit verschillende landen maken elk jaar opnieuw verbazingwekkende zandsculpturen in de Engelse tuin rondom kasteel Warmelo.

Diepenheim

Stedeke Diepenheim, zoals de inwoners het zelf liefkozend noemen, is het kleinste stadje van Twente. De 2.700 inwoners zijn trots op hun prachtige omgeving met kunst, cultuur en de zes kastelen met bijbehorende landgoederen. Fiets of wandel je door de Grotestraat,

dan is de kans vrij groot dat je een BN-er spot, want ook zij komen (en wonen) hier graag. Bezienswaardig in Diepenheim zijn natuurlijk de landgoederen met kastelen (kastelen niet toegankelijk, een aantal tuinen wel), het Oranjemuseum Nieuwe Haghuis, Watermolen Den Haller,

het Drawing Centre Diepenheim met onder meer de Tuinen van Diepenheim als buitenlocatie en verschillende galerieën.

Johannes Kerk

De PKN Johannes Kerk staat aan de rand van Diepenheim. De toren dateert van ca. 1480 en het huidige kerkgebouw van 1679. Bezienswaardig zijn onder meer de grafkelder, de adellijke banken, de kansel en het fraaie orgel uit 1892.

Kasteel Huis te Diepenheim

Kasteel Huis te Diepenheim is het oudste Kasteel van Diepenheim. Het huis werd in 1648 gebouwd door Berent Bentinck. Sinds 1925 is het huis eigendom van Baron de Vos van Steenwijk en zijn familie. De tuinen van het landgoed hebben een oppervlakte van 180 ha en zijn vrij toegankelijk voor wandelaars.

Buurtschap Stokkum

Deze buurtschap staat bekend om de eeuwenoude boerderijen en kronkelende klinkerwegen. Een groot deel is beschermd dorpsgezicht en waarschijnlijk ontstaan in de periode 800-1000 na Chr. In 1188 werd het als eerste Twentse Marke beschreven.

Molen van Buursink

Ongetwijfeld heb je de wieken al gezien vanaf de Markeloseberg. In het jaar 1991 is de molen grondig gerestaureerd. De Hoop, gebouwd in 1836, was destijds een zeer moderne achtkanter. Bij dit type molen hoeft de molenaar niet meer de hele molen op de wind te richten,

maar alleen de kop met daaraan de wieken. De molen is te bezichtigen tijdens openingstijden. In het winkeltje kun je meel, andere graanproducten, diervoeders en tuinbenodigdheden kopen.

Museum Eungs Schöppe

Ontdek hier één van de grootste klederdrachtcollecties (1820-1940). Neem ook de tijd voor de ingerichte woonkeuken, kabinet met linnenuitzet, merklappen, gebruiksvoorwerpen en kleine landbouwwerktuigen. In de zomer regelmatig demonstraties ambachten. Geopend tijdens openingsuren Infocentrum Markelo

Markelo

Markelo is een van de oudste dorpen van Twente. De opvallend glooiende essen (ontstaan in de ijstijd) zijn typerend voor het landschap. Rond Markelo vind je vooral agrarische buurtschappen waar moderne bedrijfsvoering gekoppeld is aan tradities. In het dorp zelf vind je een Romaanse kerk,

museum Eungs Schöppe en korenmolen de Hoop. Natuurlijk zijn er ook winkels en horeca waar het fijn vertoeven is. Stap eens binnen bij het VVV Informatiepunt in het Infocentrum, daar kunnen de lokale gastheren en -vrouwen je nog veel meer vertellen over Markelo en omgeving.

Het informatiepunt beschikt over een ruim aanbod fiets-, wandel, auto-, mountainbike- en ruitterroutes.

Martinuskerk

De toren van deze Romaanse kerk is één van de oudste bouwwerken die Markelo rijk is. Schattingen over de ouderdom van de toren lopen sterk uiteen; van de 12e tot de 15e eeuw. Zeker is dat de toren vroeger hoger is geweest.

Een brand in 1730 beschadigde het bovenste deel dermate, dat het moest worden afgebroken. Op de overgebleven 28 meter werd toen een nieuwe spits gebouwd. De aan de toren gebouwde kerk stamt in zijn tegenwoordige vorm uit 1841. De kerk beschikt ook over een zandstenen doopvont uit de 14e eeuw.

Tichelmuseum

De vele diepe kuilen op de Herikerberg zijn ontstaan door het weggraven van leem/klei voor de vroegere steen- en pannenbakkerijen aan de Goorseweg. Bij deze opgravingen zijn veel voorwerpen uit de prehistorie gevonden: o.a. beenderen van walvissen, haaientanden en versteende vruchten.

Deze vondsten zijn nu te bezichtigen in de toren van de kerk in Markelo. In het museum ontdek je de rijke historie van de leemverwerkende industrie.

Openingstijden

Apr t/m okt, ma t/m za 10.00 tot 16.00 uur. Nov t/m maart , wo en vr 12.00 - 16.00 uur.

Goors Historisch Museum

In het voormalige waterstaatstation zit nu een museum waar men in de oudheidkamer een beeld kan krijgen van de rol die Goor vroeger gespeeld heeft in de textielindustrie in Twente.

Havezate Wegdam

Havezate Wegdam is in zijn huidige vorm gebouwd in het midden van de 18e eeuw en behoort tot de bezittingen van het Weldam. Tot 1896 is de havezate bewoond geweest door de familie van Coeverden. Het huis is niet voor publiek toegankelijk en betreden van het voorplein is verboden.

Hengevelde

Het dorp Hengevelde is een uitstekende uitvalsbasis om Hof van Twente te verkennen. Regionaal bekend om de ondernemersmentaliteit en het organisatietalent.

Wist je bijvoorbeeld dat Hengevelde ruim 2.100 inwoners heeft en maar liefst 150 bedrijven met meer dan 1.000 arbeidsplaatsen? Ondernemend volkje dus, dat door samenwerking, indrukwekkende prestaties levert!

HH Paulus en Petrus Kerk

De parochie Wegdam werd in 1855 opgericht en de huidige parochiekerk is in 1954 in gebruik genomen.

De architect heeft hierbij gekozen voor een gebouw dat verwijst naar het verleden door zijn Romaanse hoofdvormen en verstilde soberheid. Tegelijkertijd drukt het de zelfbewuste drang tot overleven

uit van een parochiegemeenschap die deze kerk beschouwt als symbool van een toekomst die we alleen samen vorm kunnen geven, ook nu de parochie Wegdam onderdeel is van de nieuwe parochie van de Heilige Geest.

Bentelo

Als buurtschap bestaat Bentelo al eeuwen, maar met een dorpshart van amper 75 jaar oud is Bentelo de jongste telg binnen de zes kernen tellende gemeente Hof van Twente. Met 1.500 inwoners lijkt het een rustig dorpje, maar schijn bedriegt…

In Bentelo vind je Wijngaard Hof van Twente, hier wordt topwijn van eigen bodem gemaakt. Weer of geen weer, kinderen kunnen zich uren vermaken bij Kinderspeelboerderij ’t Höfke in Bentelo. En wist je dat Bentelo ook bekend is vanwege het witte goud?

Bij de aspergetelers Slaghekke en Lubberink is het smullen geblazen van deze koningin onder de groentes.

Onze Lieve Vrouwekerk Bentelo

In 1954 is deze kerk gebouwd naar ontwerp van Jan van Dongen. Het is een neoromaanse driebeukige basilicale kerk met een vrijstaande toren. De glas-in-lood-ramen zijn gerealiseerd door Jan Schoenaker, beeldend kunstenaar.

Oude Blasiuskerk Delden

De kerk, die voor het eerst vermeld werd in 1118, was voor de Reformatie gewijd aan de heilige Blasius. Het grootste deel van kerk stamt uit de 15e en begin 16e eeuw. Na de bouw van het zuiderzijschip volgde in 1464 de bouw van het zuiderzijkoor.

De zandstenen toren, waarvan de bouw werd begonnen in 1516, is nooit voltooid. In 1583 brandden kerk en toren af, waarbij vermoedelijk enkele gewelven zijn ingestort. Na de reformatie werd de kerk in 1602 door Prins Maurits aan de protestanten toegewezen.

Stadspomp Delden

In 1894 is op de Markt in Delden een herinneringsmonument geplaatst als dank voor de door baron Van Heeckeren aangelegde waterleiding.

Historisch centrum Delden

De Deldense stadskern dateert uit 1333, het jaar waarin Delden stadsrechten kreeg. In 1118 wordt de kerk van Delden al genoemd door de bisschop van Utrecht. Je ervaart de rijke historie meteen als je door de gezellige straatjes struint met karakteristieke panden en oude gevels.

Je vindt er leuke winkels, bijzondere galerieën en musea waaronder Museum No Hero. Al sinds mensheugenis telt Delden herbergen en hotels. Dit had te maken met de route van de postkoetsen tussen Amsterdam, Duitsland en de Scandinavische landen.

Nog steeds is Delden, dat onlosmakelijk verbonden is met landgoed Twickel, een populair stadje om lekker te eten, te overnachten en voluit te genieten.

Zoutmuseum Delden

Het Zoutmuseum staat in het centrum van Delden, waar in 1886 in de tuinen van kasteel Twickel zout in de bodem werd aangetroffen. Het museum vertelt het complete verhaal over zout in al zijn facetten. Daarbij gaat het niet alleen over de geschiedenis van Twickel, Boekelo en Hengelo,

maar vooral ook om de periodes veel verder terug in de tijd en om plaatsen wereldwijd. Zout is een wereldgeschiedenis!

Sint Blasiuskerk Beckum

De huidige kerk werd in de jaren 1936-1938 gebouwd naar een ontwerp van de architect Johannes Sluijmer. Boven de entree staat in een nis het beeld van de heilige Blasius van Sebaste. De bakstenen toren is spaarzaam gedecoreerd. Slechts een nis aan de voorzijde, smalle vensters aan de zuid- en

noordzijde, vier galmgaten en vier uurwerken onderbreken het strakke gevelpatroon. De toren heeft een vierkantige spits.

Zouthuisje

Deze zouttoren markeert de stop bij het station van Museum Buurtspoorweg in Boekelo. Zouttorens werden vanaf de 19e eeuw - toen er bij toeval zout werd gevonden in de bodem - gebruikt om het mineraal uit de bodem op te pompen. Later werden de torens vervangen door zouthuisjes; met installaties die

dieper de grond in gingen, de typische groene huisjes kom je in de driehoek van Enschede, Hengelo en Boekelo nog overal tegen in het cultuurlandschap. Deze toren is een replica. De aanwezigheid van zout werd ontdekt in 1886 in Delden, men was op zoek naar drinkwater, maar stuitte op ondergrondse

steenzoutlagen. Dat duidt er op dat hier vroeger - en dan hebben we het over 225 miljoen jaar geleden - een binnenzee was. Toen net na de eerste wereldoorlog een schaarste aan zout ontstond en de toevoer uit Duitsland stagneerde, ging men op commerciële schaal het Boekelose zout oppompen.

Er ontstond een ware zoutindustrie in het dorp. Het Boekelose tafelzout was een vaste waarde in menig keuken en Bad Boekelo - het hotel met het golfslagbad met zout water, dat bekend stond als ‘De zee op de heide’ was in de jaren zestig in heel Nederland een begrip. Eind jaren tachtig verdween de

zoutindustrie grotendeels uit het dorp en werd ook Bad Boekelo gesloten, het bijbehorende hotel bestaat nog steeds. Het zoutmuseum in Delden herinnert ons aan wat deze regio allemaal te danken heeft aan de overvloedige aanwezigheid van dit mineraal.

Tegenwoordig wordt er nog steeds zout uit de bodem gewonnen voor industriële toepassingen. Al is er veel discussie over hoe lang dat nog door kan gaan, de voorraad raakt zo langzamerhand uitgeput. Maar zolang er zout wordt gewonnen markeren de traditionele zouthuisjes nog steeds de pompinstallaties

waarmee het zout aan de bodem wordt onttrokken, en zie je vrolijk aandoende huisjes opdoemen in de Twentse velden.

Station Boekelo, stoomtrein

Tussen Boekelo en Haaksbergen rijden een aantal dagen per jaar de treinen van de Museum Buurt Spoorweg. Op deze verbinding kunt u genieten van een tocht met een trein getrokken door een oude stoomlocomotief in de sfeer van de jaren ‘30. Zie www.museumbuurtspoorweg.nl voor de actuele dienstregeling.

Stomend vrachtverkeer

De lijn Winterswijk-Boekelo-Hengelo werd in 1884 geopend. Meer dan een jaar later werd het traject naar Boekelo-Enschede geopend, deze zijtak liep vanaf station Boekelo in noordoostelijke richting naar een eigen station: Enschede-Noord.

Langs de spoorlijn vestigde zich veel industrie, je fabriek langs het spoor neerzetten was immers erg handig. De benodigde grondstoffen konden makkelijk worden aangevoerd en je producten gedistribueerd. Aanvankelijk reden er ook passagierstreinen, voornamelijk voor arbeidskrachten, maar het spoor

ontwikkelde zich meer en meer voor vrachtvervoer.

Andere aansluitingen volgden, die elk een eigen toepasselijke naam kregen: de in 1890 geopende lokaalspoorlijn Enschede-Noord - Oldenzaal geopend, werd “het Koolspoor”, en in 1903 volgde een lijn die via Enschede-Zuid naar Ahaus liep, het

“Klompenspoor” of “Zuiderspoor”. Veel fabrieken kregen bovendien een eigen spooraansluiting, na de aanleg van het Twentekanaal werd een aftakking gemaakt naar de haven.

In 1937 kwam er een einde aan het personenvervoer over het spoor en reden er alleen nog maar goederentreinen. In de jaren zestig

loopt ook het goederenvervoer sterk terug als gevolg van sluiting van veel textielfabrieken, de vervanging van kolen door gas uit Groningen en door toenemend vrachtvervoer. Uiteindelijk wordt het traject tussen Haaksbergen en Enschede in 1972 definitief beëindigd. De goederentreinen zijn nu

museumstukken, die alleen sporadisch rijden.

Landgoed Zonnebeek

Huis Zonnebeek is het voormalige woonhuis van de textielfabrikant J.B. van Heek en zijn Amerikaanse vrouw. Het huis werd gebouwd in 1906 en is een rijksmonument. Sinds 1946 zijn het huis, koetshuis en andere opstallen, omliggend park en natuurgebied in eigendom van de Stichting Edwina van Heek.

Museum Buurtspoorweg

Een dagje naar Museum Buurtspoorweg is een echte belevenis voor oud én jong. Een eersteklas dagje uit. Kom bewonderen en beleven.