navigatie overslaan

Spannende geschiedenis

Rijk verleden Rijssen laat sporen na. Naast winkels, ook kunst & cultuur.

  • Leestijd 3
  • Gelezen 3696 keer

Iedere Twentenaar die van winkelen houdt weet het: in Rijssen is het goed shoppen. Iedere natuurliefhebber weet het ook: op de rand van Salland en Twente vormt Rijssen de perfecte uitvalsbasis om beide regio’s te ontdekken. Maar wat je haast zou vergeten, is dat de stad op kunst- en cultuurgebied evengoed z’n partijtje meeblaast.

Naar sporen van een welvarend verleden hoef je in Rijssen nooit lang te zoeken. Je vindt ze in de historische huizen, het statige Parkgebouw, de monumentale Schildkerk. Maar je ziet ze vooral in het Rijssens Museum. Alleen al de locatie van dit stadsmuseum, havezate De Oosterhof, getuigt van de rijkdom die Rijssen heeft gekenmerkt sinds het in 1243 stadsrechten kreeg.

De expositie in het museum leert al snel waar al die welvaart op stoelde: de jute- en de steenindustrie. Maar ook waar hij toe leidde: kostbare gebruiksartikelen, zilveren siervoorwerpen en, niet te vergeten, luxueuze klederdrachtkostuums.

Leemspoor

Leemspoor Rijssen
Leemspoor Rijssen

Dat er wel hard voor moest worden gewerkt, merk je zodra je een treinritje maakt met het Rijssens Leemspoor. Over dit smalspoortraject vervoerden een eeuw geleden nog vijftien steenfabrieken hun grondstoffen. Van het spoornet, dat ooit twaalf kilometer lang was, resteert alleen nog het deel aan de voet van de Rijsserberg. Maar wie instapt bij De Koerbelt wordt door een prachtige stuk bos naar het eindstationnetje gereden, waar het materieelpark alleszins een bezichtiging waard is.

Pelmolen

Aan de welvaart van Rijssen werd trouwens ook een steentje bijgedragen door Pelmolen Ter Horst. In deze achtkantige stellingmolen op schuur, fraai gelegen aan de oever van de Regge, werd sinds 1752 olie geslagen en gerst gepeld. In de 19e eeuw was de Pelmolen zelfs een van de belangrijkste industriemolens van Twente, op een knooppunt van land- en waterwegen. Tegenwoordig wordt er slechts incidenteel gerst gepeld, maar olie wordt er nog volop geslagen. En dat trekt jaarlijks duizenden bezoekers naar de molen, die tot de mooist gerestaureerde van Nederland behoort.

Zompen

Enterse Zomp
Enterse Zomp

Het haventje bij de Pelmolen biedt plaats aan nog zo’n typische bezienswaardigheid: de Enterse Zomp. Twee eeuwen geleden voeren er wel honderd van zulke ondiepe schuiten op de Regge. Sinds de laatste in 1925 uit de vaart werd genomen, was het lange tijd stil op de rivier. Maar sinds enkele jaren is de zomp terug. Of liever gezegd, zijn er drie zompen terug. Een daarvan is de ‘Regt door Zee’ en wie daarop aan boord gaat voor een recreatief vaartochtje krijgt al gauw een beeld van de bijzondere cultuur die Rijssen rijk is.

Wat vind je van dit artikel?